ونیر دندان چیست؟ راهنمای کامل به زیبایی و اصلاح لبخند

یکی از روش‌های سریع و در دسترس برای داشتن یک لبخند زیبا با دندان‌های سفید و یکدست، ونیر دندان است. ونیر دندان یکی از روش‌های زیبایی دندان است که با کمترین عوارض و سختی، یک لبخند زیبا و ماندگار را برای شما فراهم می‌کند. ونیرهای دندان انواع مختلفی دارند و با کامپوزیت یا پرسلن ساخته می‌شوند. در این مقاله، مزایا و معایب ونیر دندان و نحوه نصب آن را بررسی می‌کنیم.

 

تعریف ونیر دندان

ونیر دندان یک پوشش نازک از جنس پرسلن یا کامپوزیت است که به‌صورت دائمی روی سطح جلویی دندان‌ها چسبانده می‌شود و با پوشاندن زردشدن دندان‌ها و رفع شکستگی و نامرتب بودن جزئی دندان‌ها، لبخند را زیباتر می‌کند. ونیر دندان ممکن است طی یک جلسه درمانی و به‌صورت مستقیم روی دندان‌ها اعمال شود یا داخل لابراتوار دندانسازی ساخته شود و سپس روی دندان چسبانده شود.

اهمیت و کاربرد ونیر دندان

ونیرها در حوزه دندانپزشکی زیبایی قرار دارند و عمدتاً برای زیباتر کردن لبخند استفاده می‌شوند و کاربرد درمانی ندارند. مواردی که ونیر دندان می‌تواند اصلاح کند عبارت‌اند از:

• تغییر رنگ و زردشدن دندان‌ها
• فاصله بین دندان‌ها
• کوتاه یا بلند بودن خفیف دندان
• نامرتبی خفیف دندان‌ها
• شکستگی و لب‌پریدگی جزئی دندان
• کوچک بودن یک یا چند دندان

انواع ونیر دندان

ونیرها بر اساس جنس به دو گروه ونیرهای سرامیکی و ونیرهای کامپوزیتی دسته‌بندی می‌شوند.

ونیرهای سرامیکی

ونیرهای سرامیکی که به اسم ونیر لمینت هم شناخته می‌شوند، یک لایه نازک سرامیکی هستند که از پرسلن ساخته می‌شوند. این ونیرها به‌صورت سفارشی در لابراتوار دندانسازی ساخته می‌شوند و سپس روی دندان‌ها چسبانده می‌شوند. این پروسه ممکن است 3 الی 4 هفته زمان ببرد. ونیرهای سرامیکی به داشتن ظاهر طبیعی و دوام بالا معروف هستند.

ونیرهای کامپوزیتی

ونیر کامپوزیت که به آن ونیر مستقیم هم گفته می‌شود، یک لایه نازک از رزین (ترکیبی از پلاستیک و سرامیک) است که معمولاً در یک جلسه درمانی، روی دندان‌ها اعمال می‌شود. کامپوزیت همان ماده سفیدرنگی است که برای ترمیم و پرکردن دندان هم استفاده می‌شود.

ونیرهای کامپوزیتی برای اصلاح جزئی ظاهر دندان‌ها و رفع مشکلاتی مثل ترک دندان، شکستگی جزئی و رفع فاصله‌ کوچک بین دندان‌ها استفاده می‌شود.

مقایسه ونیرهای سرامیکی و کامپوزیتی

ونیر سرامیکی و کامپوزیتی هر دو می‌توانند به‌خوبی عیوب ظاهری دندان را بپوشانند و یک لبخند زیبا برای شما فراهم کنند؛ بااین‌حال تفاوت‌هایی با هم دارند. ونیرهای کامپوزیتی از جنس رزین هستند و به‌صورت مستقیم روی دندان‌ها اعمال می‌شوند درحالی‌که ونیرهای سرامیکی از جنس پرسلن و در لابراتوار ساخته می‌شوند سپس روی دندان چسبانده می‌شوند. نصب ونیر سرامیکی به چند جلسه درمانی نیاز دارد.

به‌طورکلی ونیرهای کامپوزیتی نسبت به ونیرهای سرامیکی قیمت کمتری دارند و در مدت‌زمان کوتاهی روی دندان‌ها نصب می‌شوند. در مقابل ونیرهای سرامیکی نیاز به آماده‌سازی دارند و نصب آن‌ها نسبت به ونیر کامپوزیتی به زمان بیشتری نیاز دارد. همچنین ونیرهای کامپوزیتی بیشتر مستعد لک‌شدن و زردشدن هستند درحالی‌که ونیرهای سرامیکی دوام و مقاومت بالایی داشته و ظاهر طبیعی‌تری دارند.

مزایا و معایب ونیر دندان

نصب ونیر کامپوزیت یکی از روش‌ها و تکنیک‌های محبوب دندانپزشکی است که برای رفع مشکلات خفیف مربوط به زیبایی‌شناسی استفاده می‌شود. این روش، مزایا و معایبی دارد که در ادامه بررسی می‌کنیم.

مزایای استفاده از ونیر

ونیر دندان مزایای مختلفی دارد که عبارت‌اند از:

بهبود ظاهر و لبخند

این روزها داشتن لبخندی زیبا بیش‌تر از هر زمان دیگری اهمیت دارد. ونیرهای دندان می‌توانند به‌هم‌ریختگی خفیف دندان‌ها و فاصله‌های بین دندان‌ها را در مدت‌زمان کوتاهی اصلاح کنند و فرد دیگر نیازی به گذراندن پروسه طولانی‌مدت ارتودنسی دندان ندارد. همچنین ونیر می‌تواند تغییر رنگ و زردشدن دندان‌ها را هم بپوشاند و دندان‌های سفید و درخشانی برای شما فراهم کند.

ترمیم مشکلات جزئی دندان

در برخی موارد، دندان ممکن است دچار شکستگی جزئی شده باشد یا لب پر شده باشد. در این حالت، اگر ریشه دندان آسیب‌ندیده باشد، می‌توان این شکستگی را با استفاده از ونیر اصلاح و ترمیم کرد.

تطبیق‌پذیری با رنگ طبیعی دندان‌ها

رنگ ونیرهای کامپوزیتی و ونیرهای پرسلن با دندان‌های طبیعی شما تطبیق داده می‌شود و یک‌رنگ انتخاب می‌شود که در حین زیبایی، طبیعی باشد و دندان‌های عقبی شما هم خوانی داشته باشد.

مقاومت و دوام بالا

ونیر پرسلن که به اسم لمینت نیز شناخته می‌شوند، نسبت به ونیرهای کامپوزیتی مقاومت و دوام بالایی دارند. این ونیرها در برابر شکستن و تغییر رنگ مقاومت بیشتری داشته و یک نتیجه عالی با ماندگاری زیاد را برای شما فراهم می‌کنند.

معایب و محدودیت‌های ونیر

ونیرهای دندان مزایای زیادی دارند و می‌توانند لبخند را به طور قابل‌توجهی زیباتر کنند. بااین‌حال، محدودیت‌هایی دارند که بهتر است آن‌ها را بدانید. معایب و محدودیت‌های ونیر عبارت‌اند از:

• محدودیت: ونیرهای لایه‌های بسیار نازک رزینی یا سرامیکی هستند و نمی‌توانند به‌هم‌ریختگی شدید دندان را برطرف کنند یا دندان پوسیده و آسیب‌دیده را ترمیم کنند.
• برگشت‌ناپذیر: همان‌طور که قبل‌تر اشاره کردیم، برای نصب ونیر دندان دندانپزشک سطح دندان را کمی می‌تراشد. تراشیده شدن دندان به مینای دندان آسیب می‌زند. ازآنجایی‌که مینای دندان ترمیم نمی‌شود، ونیر دندان برگشت‌ناپذیر است.
• طول عمر محدود: ونیرها طول عمر محدودی دارند و به‌مرورزمان دچار فرسودگی می‌شوند. به همین دلیل باید در بعد از گذشت چند سال با ونیر جدید جایگزین شوند.
• هزینه: ونیر دندان یکی از روش‌ها و تکنیک‌های زیبایی دندانپزشکی محسوب می‌شود و هزینه آن تحت پوشش بیمه‌های پایه قرار نمی‌گیرد. در نتیجه هزینه آن ممکن است برای برخی از افراد سنگین باشد.

مراقبت و نگهداری از ونیر دندان

با مراقبت صحیح و رعایت بهداشت دهان و دندان می‌توانید ماندگاری ونیر دندان را طولانی‌تر کنید و از آسیب‌دیدن آن جلوگیری کنید. بر اساس متن منتشر شده در انجمن دندانپزشکی آمریکا، مراقبت‌های لازم در این زمینه عبارت‌اند از:

رعایت بهداشت دهان و دندان

تراشیده شدن دندان قبل از نصب ونیر دندان، دندان‌ها را در برابر پوسیدگی آسیب‌پذیرتر می‌کند. همچنین ونیرها مستعد تغییر رنگ هستند و ممکن است رنگ‌دانه‌های چای و قهوه به‌مرور باعث زردشدن ونیرها شوند. در نتیجه بعد از نصب ونیر دندان رعایت بهداشت دهان و دندان اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.

توصیه می‌شود بعد از هر وعده‌غذایی با استفاده از مسواک و خمیردندان مناسب که دندانپزشکتان آن را تأیید کرده باشد، مسواک بزنید و با استفاده از نخ دندان، فضای بین دندان‌هایتان را تمیز کنید.

پرهیز از عادات ناپسند

عادت‌های ناپسند مثل جویدن ناخن، جویدن یخ یا جویدن ته مداد می‌تواند به ونیرها آسیب بزند. استعمال دخانیات و خوردن نوشیدنی‌های حاوی رنگ‌دانه مانند چای، قهوه و شراب هم می‌توانند در درازمدت باعث تغییر رنگ ونیر دندان بشوند.

مراجعه منظم به دندانپزشک

بعد از نصب ونیر دندان، مراجعه منظم به دندانپزشک را جدی بگیرید. طی این مراجعات، پوسیدگی دندان‌ها در مراحل اولیه تشخیص داده می‌شوند و به‌موقع برای درمان آن اقدام می‌شود. همچنین درصورتی‌که ونیر نیاز به پولیش یا ترمیم داشته باشد، این اقدامات به‌موقع و اصولی انجام می‌شوند تا دندان آسیبی نبیند.

مشکلات و عوارض احتمالی ونیر دندان

ونیر دندان مانند هر روش زیبایی دیگری، با یک سری عوارض همراه است. مهم‌ترین عوارض بعد از نصب ونیر دندان عبارت‌اند از:

حساسیت دندان‌ها

هنگام نصب ونیر روی دندان، دندانپزشکی کمی سطح دندان را می‌تراشد تا ونیر بهتر به سطح دندان بچسبد. به همین دلیل بعد از تراشیده شدن دندان، ممکن است دندان‌های شما تا چند روز نسبت به سرما و گرما حساس شوند.

شکستگی و سایش

ونیرهای لایه‌های بسیار نازکی از کامپوزیت یا سرامیک هستند و در برابر ضربه، فشار زیاد و دندان‌قروچه آسیب‌پذیر هستند. پس بعد از اعمال ونیر دندان باید تاحدامکان از جویدن چیزهای سفت مثل یخ یا گازگرفتن ته مداد پرهیز کنید. همچنین هنگام ورزش‌های رزمی یا هنگام خواب (در صورت دندان‌قروچه) از محافظ دندان (نایت گارد) استفاده کنید.

تغییر رنگ ونیر

اگر چه ونیرها برای اصلاح ظاهر دندان‌های زرد شده استفاده می‌شوند، خود به‌مرورزمان کمی فرسوده شده و در اثر خوردن غذاهای حاوی رنگ‌دانه، مثل چای و قهوه، به‌مرور دچار تغییر رنگ می‌شوند. به همین دلیل باید با مسواک‌زدن به‌خوبی از آن‌ها نگهداری کنید.

فرایند نصب ونیر دندان

فرایند نصب ونیر دندان به نوع ونیر بستگی دارد. اما به‌طورکلی مراحل آن عبارت‌اند از:

مشاوره اولیه و بررسی نیازها

ونیر یکی از روش‌های زیبایی دندان است که ممکن است برای همه‌ی افراد مناسب نباشد. به طور مثال افرادی که دندان قروچه می‌کنند، افرادی که دندان‌هایشان به‌هم‌ریختگی شدید، شکستگی‌های بزرگ یا پوسیدگی عمیق و وسیع دارد کاندید مناسبی برای ونیر دندان نیستند. دندانپزشک این موارد را در جلسه مشاوره بررسی می‌کند.

درصورتی‌که فرد کاندید مناسبی برای ونیر باشد، درمورد هزینه ونیر دندان با او صحبت می‌شود و برای اقدامات اولیه موردنیاز مثل جرم‌گیری یا پرکردن دندان و نصب سپس ونیر دندان برنامه‌ریزی می‌شود.

آماده‌سازی و تراشیدن دندان

قبل از نصب ونیر، دندان‌ها باید کاملاً تمیز باشند. به همین دلیل دندانپزشک معمولاً قبل از شروع مراحل نصب ونیر، برای بیمار جرم‌گیری انجام می‌دهد. سپس سطح مینای دندان را کمی می‌تراشد تا ونیر بهتر به سطح دندان بچسبد.

اگر بیمار کاندید ونیر کامپوزیت باشد، در این مرحله روی دندان‌های بیمار اسید اچ زده می‌شود تا مینای دندان کمی متخلخل شود و کامپوزیت بهتر به آن بچسبد. سپس در همان جلسه درمانی لایه‌نازکی از کامپوزیت روی دندان اعمال شده و با استفاده از نور مخصوص سفت می‌شود. در آخر کامپوزیت اعمال  شده پولیش زده می‌شود تا ظاهری طبیعی و مشابه سطح دندان واقعی داشته باشد.

قالب‌گیری و ساخت ونیر

اگر بیمار کاندید کامپوزیت پرسلن باشد، بعد از تراشیدن سطح دندان، دندانپزشک از دندان‌های بیمار قالب‌گیری می‌کند و قالب را برای ساخت لمینت پرسلن به لابراتوار دندانسازی می‌فرستد. ساخت کامپوزیت پرسلن بین یک تا سه هفته زمان می‌برد. به همین دلیل بعد از قالب‌گیری لمینت موقت روی دندان‌های بیمار نصب می‌شود تا از دندان‌های تراشیده محافظت کند.

چسباندن و تنظیم نهایی

بعد از آماده‌شدن لمینت‌ها، رنگ و شکل ونیرها چک می‌شود. درصورتی‌که دندانپزشک آن‌ها را تایید کند، لمینت موقت از روی دندان‌ها برداشته شده و سطح دندان دوباره برای نصب ونیر تراشیده و آماده می‌شود. در نهایت دندانپزشک ونیرها را با استفاده از ماده‌ی مخصوصی به دندان‌ها می‌چسباند.

نتیجه گیری

ونیر دندان یک روش عالی و پرطرفدار برای داشتن یک لبخند زیبا و جذاب است. انواع ونیر دندان (لمینت و کامپوزیت)، مزایا و معایب این روش زیبایی را در این مقاله بررسی کردیم. در نهایت لازم دیدیم این نکته را با شما در میان بگذاریم که اگر قصد دارید دندان‌هایتان را لمینت یا کامپوزیت کنید، حتماً به یک دندانپزشک باتجربه مراجعه کنید که سوابق خوبی در این زمینه داشته باشد. چرا این روش زیبایی برگشت‌ناپذیر است و مهارت دندانپزشک مستقیماً بر رضایت شما تأثیرگذار خواهد بود.

کیلینیک دندانپزشکی دکتر حمیدرصا افضلی

سوالات متداول

آیا می‌توان ونیر را از روی دندان‌ها برداشت؟

خیر. ازآنجایی‌که معمولاً سطح دندان برای نصب ونیر تراشیده می‌شود، نصب ونیر برگشت‌ناپذیر است و آن را تنها در صورتی می‌توان از روی دندان برداشت که بخواهیم ونیر قدیمی را با یک ونیر جدید یا با روکش دندان جایگزین کنیم.

ونیر بدون تراش چیست؟

ونیر بدون تراش نوعی ونیر کامپوزیت است که برای نصب آن سطح دندان به میزان کمتری تراشیده می‌شود. برای نصب ونیر روی دندان، سطح دندان باید مقداری تراشیده شود و در عمل ونیر را نمی‌توان کاملاً بدون تراش نصب کرد.

آیا ونیر به دندان آسیب می‌زند؟

برای نصب و چسباندن ونیر روی دندان باید سطح دندان را به مقدار کمی تراشید. این پروسه به عصب دندان آسیبی نمی‌زند و در صورت مراقبت صحیح، دندان آسیب نمی‌بیند.